Warto pamiętać, że upadłość konsumencka nie pozostaje bez wpływu na strefę majątkową małżonków. Ogłoszenie upadłości z mocy prawa zmienia ustrój majątkowy pomiędzy małżonkami, gdyż w małżeństwie, w którym panowała wspólność majątkowa, ogłoszenie upadłości powoduje automatycznie powstanie ustroju rozdzielności majątkowej. Oznacza to, że upadłość w stosunku do jednego z małżonków zmienia również sytuację drugiego.
Czym jest małżeńska wspólność majątkowa?
Wspólność majątkowa małżeńska jest jednym z podstawowych ustrojów majątkowych powstających z chwilą zawarcia związku małżeńskiego. Warto pamiętać, że małżonkowie mają możliwość innego sposobu uregulowania swoich stosunków majątkowych, m.in. przed zawarciem małżeństwa mogą udać się do notariusza i zawrzeć umowę ustanawiają ustrój rozdzielności majątkowej między nimi. Taka umowa może być również zawarta po zawarciu związku małżeńskiego.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy określa jakie składniki majątkowe wchodzą do majątku wspólnego małżonków. Warto pamiętać również, że przepisy również wskazują jakie składniki pozostają wyłącznie własnością każdego z małżonków, tj. wchodzą do ich majątków osobistych.
Czy majątek wspólny wchodzi do masy upadłości?
Sąd Najwyższy uchwałą z dnia 16 grudnia 2019 roku (sygn. akt III CZP 7/19) jednoznacznie wskazał, że „z dniem ogłoszenia upadłości małżonka, nieprowadzącego działalności gospodarczej (art. 4911 i nast. ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe, tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 498 z późn. zm.), pozostającego w ustroju wspólności majątkowej, między małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa, a majątek wspólny, którego podział nie jest dopuszczalny, wchodzi do masy upadłości”
Oznacza to, że małżonek, którego nie dotyczy ogłoszenie upadłości może zarządzać jedynie swoim majątkiem osobistym. Do masy upadłości wchodzi cały majątek wspólny, a zarząd nad nim sprawuje syndyk.
Czy rozwód jest rozwiązaniem?
Czy zatem ucieczką od problemów jest złożenie powództwa o rozwód? Często klienci widzą w tym jedyną szansę na uniknięcie odpowiedzialności, tj. ucieczkę od konsekwencji związanych
z zadłużeniami upadłego. Niestety to rozwiązanie, choć wydane się intuicyjne, niestety jest związane z momentem wydania przez sąd wyroku oraz złożenia pozwu a datą ogłoszenia upadłości.
Zgodnie z art. 125 ust.1 Prawa upadłościowego, ustanowienie rozdzielności majątkowej w wyniku rozwiązania małżeństwa przez rozwód w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest bezskuteczne w stosunku do masy upadłości, chyba że pozew został złożony co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Receptą na problemy nie jest również samo zawarcie umowy wprowadzającej w małżeństwie ustrój rozdzielności majątkowej. Zgodnie bowiem z art. 126 ust.1 Prawa upadłościowego, umowne zniesienie wspólności jest skuteczne w stosunku do masy upadłości tylko wtedy, gdy umowa zawarta została co najmniej dwa lata przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości.
Co jeśli małżonek upadłego nie wiedział o długach?
W wyniku zmian wprowadzonych ustawą z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo upadłościowe oraz niektórych innych ustaw, rozwiedziony małżonek upadłego albo małżonek upadłego może w drodze powództwa lub zarzutu żądać uznania rozdzielności majątkowej za skuteczną w stosunku do masy upadłości, jeżeli w chwili powstania rozdzielności majątkowej nie wiedział o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości, a powstanie rozdzielności majątkowej nie doprowadziło do pokrzywdzenia wierzycieli. Powództwo wnosi się do sądu upadłościowego. Sąd może zabezpieczyć powództwo przez ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania mienia, które stanowiło majątek wspólny małżonków.
Ustawodawca zatem przewidział możliwość zapewnienia ochrony małżonkowi upadłego, gdyż można wyobrazić sobie sytuację, gdy jeden z małżonków ukrywa przed drugim swoje zadłużenie. W tym celu powód w procesie ma obowiązek wykazania, iż w chwili ustanowienia rozdzielności nie posiadał wiedzy o przesłankach do ogłoszenia upadłości. W praktyce trudniejsze wydaje się jednak wykazanie faktu, że powstanie rozdzielności majątkowej nie doprowadziło do pokrzywdzenia wierzycieli.
Z następnego artykułu dowiesz się jakie są koszty ogłoszenia upadłości. Więcej informacji już wkrótce.
Jeśli potrzebujesz porady prawnej w sprawie przygotowania wniosku o ogłoszenie upadłości lub w sprawie już toczącego się postępowania upadłościowego, skontaktuj się z nami telefonicznie pod numerem 32 7538230 lub wyślij e-mail na adres kancelariamosor@gmail.com. Możesz również napisać do nas korzystając z formularza w zakładce „kontakt”.