Lato to czas, kiedy decydujemy się na porządki na naszych działkach. Posiadacze nieruchomości postanawiają przy tym niejednokrotnie wyciąć zbędne drzewa lub krzewy. Zgodnie z polskimi przepisami, pomimo faktu bycia właścicielem nieruchomości, nie ma pełnej swobody w decydowaniu, jakie drzewa czy krzewy mogą zostać usunięte. Zasadą jest wymóg uzyskania stosownego zezwolenia, a usunięcie drzewa bez zezwolenia może skutkować poniesieniem kar finansowych.
Kwestia usunięcia drzew lub krzewów z terenu nieruchomości została uregulowana w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Wniosek o wydanie zezwolenia na wycięcie drzew lub krzewów może złożyć posiadacz nieruchomości, tj. właściciel bądź inna osoba, która daną nieruchomością zarządza np. najemca, dzierżawca, użytkownik wieczysty, (jeśli nie jest właścicielem nieruchomości może złożyć wniosek po uzyskaniu zezwolenia właściciela) lub właściciel urządzeń służących do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz innych urządzeń podobnych, jeżeli drzewa lub krzewy zagrażają funkcjonowaniu tych urządzeń.
Zezwolenie na usunięcie drzewa wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta, a w przypadku gdy zezwolenie dotyczy usunięcia drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków – wojewódzki konserwator zabytków.
Od zasady wymogu uzyskania zezwolenia zostały przewidziane wyjątki. Nie wymaga uzyskania zezwolenia wycięcie:
- drzew owocowych chyba, że rosną na nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków lub na terenach zieleni,
- drzew i krzewów znajdujących się na plantacjach lub w lasach,
- krzewów, których wiek nie przekracza 10 lat,
- drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza: 35 cm – w przypadku gatunków takich jak: topole, wierzby, kasztanowiec zwyczajny, klon jesionolistny, klon srebrzysty, robinia akacjowa i platan klonolistny, 25 cm- w przypadku innych gatunków,usuwanych w związku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub zoologicznych,
- usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu drzew lub krzewów stanowiących przeszkody lotnicze,
- usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu z obszarów położonych między linią brzegu, a wałem przeciwpowodziowym bądź naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, z wału przeciwpowodziowego i terenu do 3 metrów od stopy wału,
- usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu drzew lub krzewów, które utrudniają widoczność sygnalizatorów i pociągów, eksploatację urządzeń kolejowych, powodujących tworzenie zasp śnieżnych,
- drzewa lub krzewy, które organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie po oględzinach uznał za złomy lub wywroty (złom – to drzewo, którego pień uległ złamaniu lub krzew, którego pędy uległy złamaniu w wyniku działania czynników naturalnych (np. pod wpływem siły wiatru) wypadku lub katastrofy; wywroty – to drzewa lub krzewy wywrócone w wyniku działania czynników naturalnych, wypadku lub katastrofy).
W pozostałych sytuacjach, aby usunąć drzewo lub krzew konieczne jest uzyskanie zezwolenia. W razie wątpliwości czy możemy wyciąć drzewo lub krzew bez zezwolenia można zwrócić się do organu, aby urzędnik ocenił czy konieczne jest uzyskanie zezwolenia.
Wniosek o zezwolenie na usunięcie drzewa lub krzewu należy złożyć w urzędzie miasta lub urzędzie gminy, powinien on zawierać:
– imię, nazwisko i adres wnioskodawcy, jeśli nie jest on jednocześnie właścicielem nieruchomości należy wskazać wnioskodawcę i dołączyć do wniosku zgodę właściciela na usunięcie drzewa lub krzewu,
– nazwę gatunku drzewa lub krzewu,
– obwód pnia mierzony na wysokości 130 cm, jeśli nie posiada na tej wysokości pnia to należy zmierzyć pień bezpośrednio poniżej korony drzewa, z kolei jeżeli posiada kilka pni na tej wysokości to obwód każdego z tych pni,
– wielkość powierzchni, z której ma być usunięte drzewo lub krzew,
– miejsce, przyczynę i termin zamierzonego usunięcia drzewa lub krzewu,
– rysunek, mapę albo projekt zagospodarowania działki lub terenu, w którym należy zaznaczyć drzewa lub krzewy przeznaczone do usunięcia, granice działki, istniejące i mające powstać budynki.
Organ powinien odnieść się do wniosku w terminie miesiąca od dnia wszczęcia postępowania. Jeśli dana sytuacja jest bardziej skomplikowana termin ten może zostać wydłużony do dwóch miesięcy.
W sytuacji, gdy decyzja urzędu jest odmowna można złożyć odwołanie w terminie 14 dni od daty jej otrzymania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję.
Natomiast w przypadku uzyskania zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu organ w zezwoleniu naliczy opłatę za usunięcie drzewa lub krzewu. Stawki opłat za usunięcie drzew i krzewów w 2016 r. określa Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 28 października 2015 r. Opłaty są dość wysokie np. stawka za usunięcie jednego metra kwadratowego powierzchni pokrytej krzewami wynosi 252,79 zł, a maksymalna stawka za usunięcie drzewa za 1 cm obwodu pnia mierzonego na wysokości 130 cm w przypadku pnia o obwodzie od 51 do 100 cm wnosi 656,20 zł.
Można w pewien sposób uniknąć opłaty, a mianowicie wtedy, gdy organ uzależni wydanie pozwolenia od przesadzenia drzewa lub krzewu bądź wykonania nasadzeń zastępczych. Organ wskazuje termin, w którym należy tego dokonać i wówczas odracza opłatę za usunięcie drzewa lub krzewu na okres 3 lat od upływu tego terminu. Jeżeli po trzech latach przesadzone albo posadzone nowe drzewa lub krzewy zachowały żywotność lub nie zachowały z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości organ umarza naliczoną opłatę.
Usuniecie drzew lub krzewów z działki, której jesteśmy posiadaczami może wymagać uzyskania zezwolenia wydawanego przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Nie każde drzewo wymaga uzyskania wspomnianego zezwolenia, ale jest ono często niezbędne. Warto dowiedzieć się czy możemy spokojnie usunąć drzewa lub krzewy z naszej działki, ponieważ usunięcie ich bez wymaganego zezwolenia skutkuje nałożeniem przez organ administracyjnej kary pieniężnej, która może okazać się dotkliwa.
