• Po ogłoszeniu upadłości postępowania sądowe, administracyjne lub sądowo-administracyjne dotyczące masy upadłości mogą być wszczęte i prowadzone wyłącznie przez syndyka albo przeciwko niemu.
  
• Z dniem ogłoszenia upadłości konsumenckiej zawieszeniu ulegają wszelkie postępowania egzekucyjne prowadzone wobec upadłego. Są one umarzane z mocy prawa, gdy wydane przez sąd postanowienie o ogłoszeniu upadłości uprawomocni się. (Postanowienie uprawomocnia się, jeżeli nikt nie złoży od niego środka odwoławczego).
  
• Wierzyciele, których wierzytelności znajdują się we wniosku o ogłoszenie upadłości, który upadły złożył do sądu nie mogą już wszczynać nowy postępowań egzekucyjnych wobec upadłego. To czy ich wierzytelność zostanie spłacona zależy już bowiem od przebiegu i ustaleń poczynionych w postępowaniu upadłościowym.
  
• Co do zasady nie nalicza się odsetek od długów upadłego od dnia ogłoszenia upadłości. Oznacza to, że dług upadłego nie będzie już wzrastał. Jego wysokość została „zamrożona” na dzień ogłoszenia upadłości.
  
• Zobowiązania pieniężne upadłego, których termin płatności świadczenia jeszcze nie nastąpił, stają się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości. Jeżeli więc upadły miał pożyczkę, którą spłacał w ratach to w dniu ogłoszenia upadłości pożyczkodawca może domagać się zwrotu całej pożyczki.
  
• Z dniem ogłoszenia upadłości upadły traci prawo zarządu rozporządzania mieniem wchodzącym w skład masy upadłości. Od tego czasu obowiązki te przejmuje syndyk. Jeśli upadły podejmie jakieś czynności prawne wobec rzeczy należącej do masy upadłości, np. coś sprzeda, czynność taka będzie nieważna z mocy prawa.
  
• Spadek jaki miałby przypaść upadłemu zostaje z mocy prawa przyjęty przez niego z dobrodziejstwem inwentarza i wchodzi do masy upadłości.
  
• Jeśli upadły jest w związku małżeńskim i między małżonkami panuje ustrój wspólności majątkowej, to z dniem ogłoszenia upadłości wspólność majątkowa ulega zmianie na rozdzielność majątkową. Oznacza to, że od tego momentu uzyskany przez małżonków majątek należy do każdego z nich osobna. Jednakże majątek wspólny powstały przed dniem ogłoszenia upadłości wchodzi w skład masy upadłości.
  
• Syndyk zajmuje wynagrodzenie za pracę upadłego. Należy jednak pamiętać, że musi pozostawić do jego dyspozycji kwotę minimalnego wynagrodzenia, tak by upadły miał środki na swoje codzienne utrzymanie.

Drogi Czytelniku! To ostatni artykuł z serii Akademii Upadłości. Dziękujemy Ci, że byłeś z nami przez ten miesiąc! Już teraz zapraszamy Cię na nasze następne artykuły, których tematem będzie osławione RODO.

W dzisiejszym artykule postanowiliśmy odpowiedzieć na pytanie, na jakie koszty związane z „konsumenckim” postępowaniem upadłościowym należy się przygotować. 

Opłata od wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Jednym z pierwszych wydatków związanych z ogłoszeniem upadłości, które warto mieć na uwadze, jest opłata sądowa od wniosku o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, która wynosi 30 zł. Opłatę można uiścić np. przelewem na rachunek właściwego sądu, do którego kierowany jest wniosek, lub gotówką w kasie tego sądu. Pamiętaj, że do wniosku o ogłoszenie upadłości powinieneś dołączyć dowód uiszczenia ww. opłaty np. w formie wygenerowanego ze strony internetowej Twojego banku potwierdzenia przelewu. 

Zwolnienie od kosztów sądowych

Jeśli uiszczenie opłaty sądowej od wniosku, a tym bardziej dalszych kosztów postępowania,  jest niemożliwe ze względu na brak jakichkolwiek środków utrzymania, można ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych. Aby je uzyskać, do wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej należy dołączyć wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych wraz z oświadczeniem o stanie majątkowym i rodzinnym, którego wzór stanowi załącznik do Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie określenia wzoru oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby fizycznej ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sądowych w postępowaniu cywilnym.

Wynagrodzenie syndyka 

Na koszty ogłoszenia upadłości składa się przede wszystkim wynagrodzenie syndyka. Nie da się z góry określić, jaka to będzie kwota, ponieważ wysokość tego wynagrodzenia zależy od następujących czynników: wysokość funduszów masy upadłości, stopień zaspokojenia wierzycieli, nakład pracy, zakres czynności podejmowanych w postępowaniu, stopień ich trudności oraz czas trwania postępowania. Jednak ustawodawca wprowadził tzw. „widełki”, które Sąd musi wziąć pod uwagę przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia syndyka. Koszt wynagrodzenia syndyka wynosi zatem minimum od jednej czwartej przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do jego dwukrotności. Wyjątkowo sąd może ustalić wynagrodzenie syndyka w wysokości do czterokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli jest to uzasadnione zwiększonym nakładem pracy syndyka, wynikającym przede wszystkim ze stopnia skomplikowania postępowania oraz liczby wierzycieli. 

Tymczasowe pokrycie kosztów postępowania przez Skarb Państwa 

W przypadku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania, koszty te pokrywa tymczasowo Skarb Państwa i wypłaca syndykowi stosowną zaliczkę na pokrycie tych kosztów. Następnie syndyk zwraca Skarbowi Państwa w pierwszej kolejności pokryte koszty niezwłocznie po wpływie do masy upadłości wystarczających na to środków (np. po sprzedaży nieruchomości lub samochodu należącego do dłużnika).

Umorzenie zobowiązań bez ustalania planu spłaty wierzycieli a koszty postępowania

Koszty postępowania, uwzględnia się w planie spłaty, a dłużnik musi je zapłacić w całości. Jeśli jednak osobista sytuacja dłużnika w sposób oczywisty nie pozwala na spłatę któregokolwiek zobowiązania, a dłużnik jest trwale niezdolny do spłacenia długów, wówczas dochodzi do całkowitego umorzenia zobowiązań. W takim wypadku obowiązek zapłaty kosztów sądowych również podlega umorzeniu.

Warto pamiętać, że upadłość konsumencka nie pozostaje bez wpływu na strefę majątkową małżonków. Ogłoszenie upadłości z mocy prawa zmienia ustrój majątkowy pomiędzy małżonkami, gdyż w małżeństwie, w którym panowała wspólność majątkowa, ogłoszenie upadłości powoduje automatycznie powstanie ustroju rozdzielności majątkowej. Oznacza to, że upadłość w stosunku do jednego z małżonków zmienia również sytuację drugiego.

Czym jest małżeńska wspólność majątkowa?

Wspólność majątkowa małżeńska jest jednym z podstawowych ustrojów majątkowych powstających z chwilą zawarcia związku małżeńskiego. Warto pamiętać, że małżonkowie mają możliwość innego sposobu uregulowania swoich stosunków majątkowych, m.in. przed zawarciem małżeństwa mogą udać się do notariusza i zawrzeć umowę ustanawiają ustrój rozdzielności majątkowej między nimi. Taka umowa może być również zawarta po zawarciu związku małżeńskiego.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy określa jakie składniki majątkowe wchodzą do majątku wspólnego małżonków. Warto pamiętać również, że przepisy również wskazują jakie składniki pozostają wyłącznie własnością każdego z małżonków, tj. wchodzą do ich majątków osobistych. 

Czy majątek wspólny wchodzi do masy upadłości?

Sąd Najwyższy uchwałą z dnia 16 grudnia 2019 roku (sygn. akt III CZP 7/19) jednoznacznie wskazał, że „z dniem ogłoszenia upadłości małżonka, nieprowadzącego działalności gospodarczej (art. 491¹ i nast. ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe, tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 498 z późn. zm.), pozostającego w ustroju wspólności majątkowej, między małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa, a majątek wspólny, którego podział nie jest dopuszczalny, wchodzi do masy upadłości”

Oznacza to, że małżonek, którego nie dotyczy ogłoszenie upadłości może zarządzać jedynie swoim majątkiem osobistym. Do masy upadłości wchodzi cały majątek wspólny, a zarząd nad nim sprawuje syndyk.

Czy rozwód jest rozwiązaniem?

Czy zatem ucieczką od problemów jest złożenie powództwa o rozwód? Często klienci widzą w tym jedyną szansę na uniknięcie odpowiedzialności, tj. ucieczkę od konsekwencji związanych 
z zadłużeniami upadłego. Niestety to rozwiązanie, choć wydane się intuicyjne, niestety jest związane z momentem wydania przez sąd wyroku oraz złożenia pozwu a datą ogłoszenia upadłości.

Zgodnie z art. 125 ust.1 Prawa upadłościowego, ustanowienie rozdzielności majątkowej w wyniku rozwiązania małżeństwa przez rozwód w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest bezskuteczne w stosunku do masy upadłości, chyba że pozew został złożony co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Receptą na problemy nie jest również samo zawarcie umowy wprowadzającej w małżeństwie ustrój rozdzielności majątkowej. Zgodnie bowiem z art. 126 ust.1 Prawa upadłościowego, umowne zniesienie wspólności jest skuteczne w stosunku do masy upadłości tylko wtedy, gdy umowa zawarta została co najmniej dwa lata przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości.

Co jeśli małżonek upadłego nie wiedział o długach?

W wyniku zmian wprowadzonych ustawą z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo upadłościowe oraz niektórych innych ustaw, rozwiedziony małżonek upadłego albo małżonek upadłego może w drodze powództwa lub zarzutu żądać uznania rozdzielności majątkowej za skuteczną w stosunku do masy upadłości, jeżeli w chwili powstania rozdzielności majątkowej nie wiedział o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości, a powstanie rozdzielności majątkowej nie doprowadziło do pokrzywdzenia wierzycieli. Powództwo wnosi się do sądu upadłościowego. Sąd może zabezpieczyć powództwo przez ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania mienia, które stanowiło majątek wspólny małżonków.

Ustawodawca zatem przewidział możliwość zapewnienia ochrony małżonkowi upadłego, gdyż można wyobrazić sobie sytuację, gdy jeden z małżonków ukrywa przed drugim swoje zadłużenie. W tym celu powód w procesie ma obowiązek wykazania, iż w chwili ustanowienia rozdzielności nie posiadał wiedzy o przesłankach do ogłoszenia upadłości. W praktyce trudniejsze wydaje się jednak wykazanie faktu, że powstanie rozdzielności majątkowej nie doprowadziło do pokrzywdzenia wierzycieli. 

Z następnego artykułu dowiesz się jakie są koszty ogłoszenia upadłości. Więcej informacji już wkrótce.

Jeśli potrzebujesz porady prawnej w sprawie przygotowania wniosku o ogłoszenie upadłości lub w sprawie już toczącego się postępowania upadłościowego, skontaktuj się z nami telefonicznie pod numerem 32 7538230 lub wyślij e-mail na adres kancelariamosor@gmail.com. Możesz również napisać do nas korzystając z formularza w zakładce „kontakt”.

Co do zasady odpowiedź na to pytanie brzmi – nie! Można bowiem ogłosić upadłość, wobec osoby która nie ma majątku. 

Postępowanie upadłościowe wobec takiej osoby toczy się według schematu znanego już z poprzednich artykułów. Jeżeli syndyk ustali, że dłużnik nie minął się z prawdą we wniosku o ogłoszenie upadłości i rzeczywiście nie posiada żadnego majątku ani źródeł dochodu, z oczywistych przyczyn nie dokonuje likwidacji masy upadłości. Syndyk nie sporządza projektu planu spłaty wierzycieli, lecz informuje sąd, że osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.  Wzmiankowana niezdolność nie może jednak być spowodowana świadomym działaniem upadłego.

Trwała niezdolność do dokonywania spłat

Co oznacza, że upadły jest trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli? Kiedy możemy mówić, że jest w takiej sytuacji? Na to pytanie nie ma jasnej, kodeksowej odpowiedzi, dlatego trzeba posiłkować się orzeczeniami sądów i poglądami doktryny prawnej oraz uważnie analizować każdą indywidualną sytuację. Na pewno w celu ustalenia spełnienia tej przesłanki trzeba brać pod uwagę stan majątku upadłego tj., ile i czego posiada, jego możliwości zarobkowe, wykształcenie oraz stan zdrowia.

Decyzje Sądu 

Informacje syndyka o trwałej niezdolności upadłego do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli weryfikuje następnie sąd. Jeśli uzna, że upadły nie ma możliwości spłacić swoich wierzycieli i stan ten ma charakter trwały, umarza zobowiązania upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli. Dodatkowo sąd obciąża Skarb Państwa kosztami postępowania. Oznacza to, że upadły nie musi ich pokrywać z własnych środków. Jest to szczególnie istotne w kontekście tego, że do kosztów postępowania zalicza się również wynagrodzenie syndyka, które w zależności od sprawy może być dość wysokie.

Jeżeli sąd uzna, że upadły nie ma wprawdzie możliwości uregulować sowich długów wobec wierzycieli, ale stan ten nie ma charakteru trwałego sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli pod warunkiem, że w terminie pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli upadły ani żaden z wierzycieli nie złoży wniosku o ustalenie planu spłaty wierzycieli, na skutek którego sąd, uznając, że ustała niezdolność upadłego do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli, uchyli postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli i ustali plan spłaty wierzycieli. W takiej sytuacji, sąd więc będzie przez 5 lat „przyglądał się” upadłemu w kontekście tego czy jego sytuacja nie uległa poprawie na tyle, że może on zacząć spłacać swoje długi. 

W tym pięcioletnim okresie upadły nie może dokonywać czynności prawnych, które mogłyby pogorszyć jego sytuacje majątkową np. dokonywać darowizn. Upadły zobligowany jest do składania, przez 5 lat od warunkowego umorzenia zobowiązań, corocznego sprawozdania ze swojej sytuacji majątkowej i zawodowej. Dokonanie ww. zakazanych czynności lub niezłożenie sprawozdania powoduje uchylenie postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego.

W następnym artykule przybliżymy jakie skutki ma upadłość konsumencka dla małżonka upadłego.

Trudna sytuacja finansowa upadłego

Jak już była mowa w jednym z poprzednich artykułów (patrz: procedura i podmioty postępowania upadłościowego), Sąd zatwierdza plan spłaty, który określa czas, w jakim upadły ma uregulować swoje zobowiązania. Umorzenie pozostałych niezapłaconych długów następuje z reguły po wykonaniu przez upadłego planu spłaty. W tym miejscu należy podkreślić, że umorzeniu mogą podlegać tylko te długi, które powstały przed dniem ogłoszenia upadłości. Umorzenie zobowiązania przez Sąd powoduje jego wygaśnięcie, czyli innymi słowy jego „anulowanie”. Umorzonego przez Sąd długu nie można już wyegzekwować od dłużnika. Jednak sytuacja finansowa upadłego nie zawsze pozwala na uregulowanie jakichkolwiek zobowiązań, ponieważ z góry wiadomo, że żadna część planu spłaty nie zostanie wykonana. Na co należy się przygotować w takim wypadku?

Umorzenie zobowiązań bez planu spłaty

Jeżeli Sąd uzna, że osobista sytuacja dłużnika w sposób oczywisty nie pozwala na spłatę któregokolwiek zobowiązania oraz że dłużnik jest trwale niezdolny do spłacenia długów, wówczas dochodzi do całkowitego umorzenia zobowiązań. Sąd w takiej sytuacji nie sporządza planu spłaty wierzycieli. Trzeba jednak podkreślić, że jest to sytuacja wyjątkowa, ponieważ w świetle orzecznictwa Sądów – nie stanowią trwałej niezdolności do uregulowania zaległych zobowiązań przejściowe problemy upadłego takie jak trudności w znalezieniu pracy czy przejściowe problemy zdrowotne. Przykładem sytuacji, która uzasadnia umorzenie zobowiązań bez planu spłaty jest trwała niezdolność do pracy dłużnika, stwierdzona przez lekarza.

Warunkowe umorzenie zobowiązań

Warunkowe umorzenie zobowiązań bez planu spłaty wierzycieli ma miejsce, gdy tak jak w powyższym akapicie – aktualna sytuacja upadłego nie pozwala na jakąkolwiek spłatę, a Sąd dochodzi do wniosku, że zadłużona osoba jest po prostu na chwilę obecną niezdolna do uregulowania zobowiązań (brak tzw. trwałej niezdolności, o której mowa powyżej). W takim wypadku Sąd umarza zobowiązania i nie sporządza planu spłaty, ale robi to pod warunkiem, że w ciągu 5 lat od uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadły ani żaden z jego wierzycieli nie złoży wniosku o ustalenie planu spłaty wierzycieli. Jeżeli jednak taki wniosek wpłynie w tym pięcioletnim okresie, Sąd zbada, czy upadły jest już zdolny do jakichkolwiek spłat. Jeżeli jego niezdolność ustała, Sąd uchyli postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań i zaplanuje spłatę długów. Jeżeli wniosek o ustalenie planu spłaty nie wpłynie w ciągu 5 lat, długi pozostają umorzone i nie można już żądać ich zapłacenia.

Obowiązki upadłego w przypadku warunkowego umorzenia zobowiązań

Należy również pamiętać, że w okresie 5 lat od warunkowego umorzenia zobowiązań, upadły musi składać coroczne sprawozdanie ze swojej sytuacji finansowej (majątkowej i zawodowej) w terminie do końca kwietnia każdego roku za rok poprzedni. Oprócz tego upadły nie może dokonywać bez zgody Sądu czynności prawnych, dotyczących jego majątku, które mogłyby pogorszyć jego sytuację finansową.

Długi, które nie zostaną umorzone

Pomimo trudnej sytuacji finansowej upadłego Sąd nie może umorzyć zobowiązań w postaci: alimentów, grzywien, rent z tytułu odszkodowania za wywołanie np. choroby, odszkodowania, zadośćuczynienia, nawiązki i innych.  Długi te nie zostaną „anulowane” ze względu na ich szczególny charakter i mogą być egzekwowane przez wierzycieli, pomimo zakończenia postępowania upadłościowego wobec upadłego. Zamknięty katalog zobowiązań, które nie podlegają umorzeniu znajduje się w art. 491²¹ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe.

Drogi czytelniku, wiesz już, kiedy można starać się o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, jak ogólnie wygląda postępowanie w sprawie upadłości konsumenckiej oraz kto bierze udział w postępowaniu. Dziś parę słów o tym w jakich trybach może odbyć się upadłość konsumencka.

Tryb uproszczony

Jest to najczęstszy sposób procedowania w sprawie o upadłość konsumencką. W trybie uproszczonym prowadzi się postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Postępowanie w sprawie o upadłość konsumencką w trybie uproszonym:

– jest bardziej elastyczne i krótsze niż w trybie zwykłym,

– prowadzi je w zasadzie syndyk, którego nadzoruje sąd upadłościowy,

– syndyk wybiera sposób likwidacji masy upadłości,

– nie występuję osoba sędziego komisarza,

– syndyk sporządza jednocześnie listę wierzytelności, plan podziału funduszy masy upadłości oraz projekt planu spłaty wierzycieli,

Tryb zwykły

Przez ten tryb rozumie się postępowanie upadłościowe, które toczy się w myśl ogólnych przepisów unormowanych w ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1228). Jest on stosowany m.in. wobec przedsiębiorców, spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych.  W przypadku upadłości konsumenckiej tryb zwykły może znaleźć zastosowanie wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, jeżeli jest to uzasadnione znacznym rozmiarem majątku dłużnika, znaczną liczbą wierzycieli lub innymi uzasadnionymi przewidywaniami co do zwiększonego stopnia skomplikowania postępowania.
Decyzjęo wyborze tego trybu podejmujesąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości. Może również nastąpić zmiana trybu prowadzenia upadłości konsumenckiej trybu uproszczonego na tryb zwykły nawet po wydaniu ww. postanowienia, również wtedy taką decyzję podejmuje sąd.

Postępowanie o upadłość konsumencką w trybie zwykłym:

– jest bardziej sformalizowane, rozbudowane i czasochłonne niż w trybie uproszczonym,

– występuję w nim sędzia-komisarz, który kieruje całym postępowaniem oraz sprawuje nadzór nad czynnościami syndyka, poprzez rozpatrywanie skarg na jego działania bądź ich brak,

– sporządza się osobno listę wierzytelności oraz plan podziału sumy uzyskanej z likwidacji masy upadłości,

– plan spłaty ustalany jest na wniosek w terminie 30 dni od dnia obwieszczenia postanowienia o zakończeniu postępowania upadłościowego,

Na marginesie, warto również wspomnieć, że istnieje również możliwość złożenia do sądu upadłościowego wniosku o otwarcie postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli. Jest to pewnego rodzaju postepowanie restrukturyzacyjne, które ma na celu „porozumienie się” z wierzycielami osoby fizycznej i uniknięcie ogłaszania upadłości. Wniosek można złożyć przed wnioskiem o ogłoszenie upadłości. Sąd może zdecydować o skorzystaniu z tego postępowania również podczas rozpatrywania wniosku dłużnika o ogłoszenie upadłości. Warunkiem skorzystania z postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli są możliwości zarobkowe dłużnika oraz jego sytuacja zawodowa, która musi wskazywać na zdolność do pokrycia kosztów postępowania o zawarcie układu oraz możliwość zawarcia i wykonania układu z wierzycielami. Postępowanie prowadzi, wybrany przez sąd, nadzorca sądowy, który:

1) sporządza w porozumieniu z dłużnikiem propozycje układowe;

2) sporządza spis wierzytelności;

3) sporządza spis wierzytelności spornych;

4) zwołuje zgromadzenie wierzycieli w celu głosowania nad układem.

Układ zostaje zawarty, jeśli zagłosuje za nim większość głosujących wierzycieli, którzy oddali ważny głos, mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom. Układ może zostać zawarty maksymalnie na okres 5 lat. Jego wykonanie przez dłużnika nadzoruje nadzorca sądowy.

Z następnego artykułu dowiesz się jak wygląda umorzenie zobowiązań w upadłości konsumenckiej. Więcej informacji już wkrótce.

Kim jest syndyk w postępowaniu upadłościowym?

Najprościej rzecz ujmując, syndyk jest organem postępowania upadłościowego, który jest ustanawiany z chwilą ogłoszenia upadłości. Syndyk zatem nie występuje w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości, gdyż wtedy sąd dopiero bada zasadność wniosku o upadłość. Nierzadko przeciętnemu człowiekowi swą pozycją i zakresem obowiązków syndyk przypominać będzie komornika, jednak nie należy mylić obu tych organów!

Kto może zostać syndykiem?

Funkcję syndyka może pełnić jedynie osoba bądź spółka prawa handlowego posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego. Syndyka wyznacza sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości. Syndyk pełni swą funkcję od dnia ogłoszenia upadłości do zakończenia postępowania upadłościowego. Często syndykami są radcowie prawni lub adwokaci, którzy posiadają też ogólną wiedzę prawniczą.

Jaka jest rola syndyka?

Z dniem ogłoszenia upadłości przez sąd, cały majątek dłużnika staje się masą upadłości (masą upadłościową). Zarząd nad nią zaczyna sprawować właśnie syndyk. Do jego zadań należy m.in.:

• objęcie majątku upadłego oraz bieżące zarządzanie nim, np. zlecenie zabezpieczenia przed uszkodzeniem,
• zajęcie wynagrodzenia za pracę,
• podział majątku upadłego na składniki przeznaczone do upłynnienia i zaspokojenia wierzycieli oraz na składniki nie wchodzące w skład masy upadłości,
• likwidacja majątku upadłego,
• złożenie wniosku o plan spłaty wierzycieli (syndyk wskazuje również jaka była przyczyna powstania stanu niewypłacalności upadłego)

Jak wygląda pierwsze spotkanie dłużnika z syndykiem?

Po ogłoszeniu upadłości syndyk ma obowiązek skontaktować się z dłużnikiem. W chwili obecnej, najczęściej dłużnicy we wniosku o ogłoszenie upadłości wskazują swój adres e-mail oraz numer telefonu, co przyspiesza postępowanie. Upadły zatem powinien się spodziewać telefonu od syndyka i umówić się z nim na spotkanie – w jego kancelarii lub w swoim miejscu zamieszkania.

Syndyk opierając się na złożonym wniosku będzie badał majątek upadłego, a zatem konieczne będzie dokonanie wizji w miejscu zamieszkania upadłego i spisu całego jego majątku. Podczas rozmowy należy się spodziewać pytać dotyczących ostatnio dokonywanych sprzedaży, darowizn czy też otrzymanych spadków. Syndyk dokonuje zatem weryfikacji, czy dłużnik we wniosku podawał prawdę. Dla udokumentowania tego spotkania może wykonywać zdjęcia i odbierać pisemne oświadczenia od upadłego. Upadły ma obowiązek tylko wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, dokumenty, oraz udzielać wszelkich potrzebnych mu wyjaśnień. Syndyk zatem tylko zabezpiecza i następnie likwiduje majątek wydany i wskazany przez upadłego.

Czy syndyk zabierze wszystko?

Podobnie, jak komornika, syndyka obowiązują te same ograniczenia. Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego syndyk musi pozostawić: środki pieniężne zwolnione od zajęć (alimenty, 500+, diety, świadczenia z pomocy społecznej, świadczenia integracyjne), urządzenia i przedmioty domowe, jak bielizna, pościel, ubrania i narzędzia potrzebne do wykonywania zawodu, sprzęty gospodarstwa domowego, produkty oraz sprzęty rehabilitacyjne i przedmioty potrzebne do nauki.

Co z nieruchomościami?

Zajęciu w upadłości konsumenckiej podlegają na pewno nieruchomości: mieszkania, domy, działki rolne, udziały w nieruchomościach należące do upadłego. Warto wskazać, że to tej kategorii nie należą spółdzielcze prawa lokatorskie (w związku z brakiem własności), prawa do rodzinnych ogródków działkowych i Towarzystwa Budownictwa Społecznego (TBS). Niestety pobyt
w wynajmowanym mieszkaniu nie uchroni nas przed zajęciem niektórych elementów jego wyposażenia. Co najbardziej popularnych rzeczy, którą na pewno zabiorą syndycy jest telefon komórkowy, gdyż wraz z abonamentem potrafi przedstawiać dużą wartość rynkową. Zajęciu będą podlegać także wierzytelności jakie upadły posiada wobec osób trzecich (nieopłacone faktury, niespłacone pożyczki).

Czy należy się obawiać syndyka?

Nie ma co się bać syndyka, należy z nim współpracować, gdyż to od tej współpracy zależy w dużej mierze jak szybko zakończy się postępowanie upadłościowe oraz czy wszystkie długi zostaną umorzone. Oczywiście syndyk, jak każdy człowiek, może się mylić, a zatem nieodzowne jest kontrolowanie i czuwanie nad wszelkimi podejmowanymi przez niego czynnościami.

Z następnego artykułu dowiesz się jak wygląda umorzenie zobowiązań w upadłości konsumenckiej. Więcej informacji już wkrótce.

Jeśli potrzebujesz porady prawnej w sprawie przygotowania wniosku o ogłoszenie upadłości lub w sprawie już toczącego się postępowania upadłościowego, skontaktuj się z nami telefonicznie pod numerem 32 7538230 lub wyślij e-mail na adres kancelariamosor@gmail.com. Możesz również napisać do nas korzystając z formularza w zakładce „kontakt”.

Dzięki poprzedniemu artykułowi wiesz już, kiedy możesz starać się o upadłość konsumencką oraz co musi zawierać wniosek o ogłoszenie upadłości. Dzisiaj parę słów o tym, gdzie złożyć wniosek, jak przebiega całe postępowanie o ogłoszenie upadłości i kto w nim bierze udział.

Jak przebiega upadłość konsumencka?

Całe postępowanie w sprawie upadłości konsumenckiej rozpoczyna wniesienie do sądu wniosku o ogłoszenie upadłości. Wniosek może złożyć zarówno dłużnik jak i jego wierzyciel. Sąd bada prawdziwość informacji i danych wskazanych we wniosku. Jeżeli dłużnik poda nieprawdziwe dane, ponosi odpowiedzialność za szkodę wywołaną wskutek podania fałszywych informacji o stanie swojego majątku. Po zbadaniu wniosku sąd może umorzyć postępowanie lub wydać postanowienie o ogłoszeniu upadłości. W postanowieniu o ogłoszeniu upadłości sąd m.in.:

– wyznacza syndyka

– wzywa wierzycieli upadłego do zgłoszenia wierzytelności syndykowi, na wskazany adres, w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze,

Następnie Syndyk zasięga informacji o dłużniku w organach administracji publicznej oraz w Krajowym Rejestrze Sądowym, ponownie badając m.in. jego sytuacje finansową w ostatnich latach. Po zapoznaniu się ze stanem majątkowym (który po ogłoszeniu upadłości nazywany jest masą upadłości) upadłego syndyk dokonuje wyboru sposobu likwidacji masy upadłości, musi to być sposób, który w jak największym stopniu zniweluje długi upadłego wobec wierzycieli. Gdy likwidacja masy upadłości zakończy się syndyk sporządza projekt planu spłaty wierzycieli, który przedstawia sądowi. Plan spłaty może zostać zatwierdzony, zmieniony lub odrzucony przez sąd, w zależności od stanu konkretnego dłużnika, jego postawy, przyczyniania się do długów oraz warunków osobistych. W planie spłaty m.in.

– dokonuje się podziału pomiędzy wierzycieli funduszy uzyskanych przez syndyka z likwidacji masy upadłości

– ustala się okres w jakim upadły ma spłacić swoje długi jest to najczęściej maksymalnie 36 miesięcy. W sytuacjach szczególnych okres ten może być skrócony lub wydłużony nawet do 84 miesięcy.

Po upływie powyższego okresu spłacania długów sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli, orzeczenie to kończy postępowanie w sprawie upadłości konsumenckiej

Uwaga! W niektórych sytuacjach sąd może umorzyć część lub całość długów upadłego. Zagadnienie to wyjaśnimy w osobnym artykule

Podmioty biorące udział w upadłości konsumenckiej

Sąd właściwy do rozpoznania wniosku – jest to sąd rejonowy, który na danym obszarze rozpoznaje sprawy gospodarcze. Należy pamiętać, że sądy w małych miastach nie zajmują się sprawami gospodarczymi. Najczęściej wydział gospodarczy tworzy się w jednym z sądów rejonowych. Sąd ten w takiej sytuacji rozpoznaje sprawy z kilku okolicznych gmin.

O tym czy wniosek o upadłość, dłużnik ma złożyć do sądu np. w Krakowie czy Gdańsku decyduje to  

gdzie znajduje się głównego ośrodek jego podstawowej działalności. W przypadku osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub zawodowej przyjmuje się, że głównym ośrodkiem podstawowej działalności dłużnika jest miejsce jego zwykłego pobytu. W świetle orzecznictwa miejsce zwykłego pobytu to pojęcie rozumiane jako miejsce, w którym dana osoba zazwyczaj przebywa i w którym znajduje się główne centrum egzystencji danej osoby. Najczęściej jest to po prostu miejsce zamieszkania. Sąd nadzoruje postępowanie o upadłość konsumencką i zatwierdza działania syndyka.

Dłużnik/upadły – osoba fizyczna która jest niewypłacalna tj. nie jest w stanie spłacać swoich długów. Po stwierdzeniu upadłości konsumenckiej jest nazywana również upadłym

Wierzyciel – osoba fizyczna lub prawna, której przysługuje wobec Dłużnika wierzytelność tzn. której Dłużnik jest coś winien, ponieważ nie uregulował długu np. nie oddał pożyczonych pieniędzy.

Syndyk – wyznaczona przez sąd osoba, która w rzeczywistości prowadzi postępowanie o upadłość konsumencką m. in. likwiduje masę upadłości i przygotowuje projekt planu spłaty wierzycieli.

Więcej o Syndyku dowiedzą się Państwo w następnym artykule. 

Niewypłacalność dotyka coraz większej liczby Polaków. Jak sobie radzić w tak trudnej sytuacji finansowej? Odpowiedzią na to pytanie może być właśnie upadłość konsumencka. Z poniższego artykułu dowiesz się w jakiej sytuacji można skorzystać z tej formy oddłużenia. Zacznijmy jednak od początku.

Co to jest niewypłacalność?

Niewypłacalność to sytuacja trwająca ponad 3 miesiące, w której dłużnik nie jest w stanie uregulować swoich wymagalnych zobowiązań, czyli takich, co do których upłynął termin spełnienia świadczenia.

Dłużnik, który popadł w stan niewypłacalności, nie ma wystarczających środków na pokrycie należności, wynikających z nagromadzonych faktur, rachunków, czy zaległej raty kredytu.

Na czym polega upadłość konsumencka?

Upadłość konsumencka to potoczna nazwa uregulowanego w art. 491 ¹ – 491²⁴ ustawy Prawo upadłościowe z dnia 28 lutego 2003 r. (zwanej dalej „prawo upadłościowe”) postępowania upadłościowego wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Jest to specjalna, uproszczona procedura sądowa ogłoszenia upadłości, przeznaczona przede wszystkim dla osób fizycznych, które:

• nie prowadzą działalności gospodarczej  (a po spełnieniu ustawowych przesłanek także dla byłych przedsiębiorców),
• są niewypłacalne (patrz wyżej).

Celem postępowania upadłościowego wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej jest przede wszystkim oddłużenie, a jeśli pozwala na to sytuacja majątkowa upadłego – również spłata (nawet częściowa) wierzycieli.

Warto w tym miejscu podkreślić, że dłużnik może wnosić o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nawet wtedy, gdy ma tylko jednego wierzyciela.

Jak sporządzić wniosek o ogłoszenie upadłości?

Postępowanie o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej może być wszczęte co do zasady na wniosek dłużnika, który musi zostać złożony na urzędowym formularzu. Aktualny wzór formularza znajdziesz na

stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.

https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/formularze-konsumenci-od-24-marca-2020

Przed przystąpieniem do wypełniania wniosku, należy przyjrzeć się swojej sytuacji finansowej i przygotować się do wskazania informacji, które są wymagane do skutecznego wszczęcia postępowania o ogłoszenie upadłości.

We wniosku powinno się bowiem zawrzeć m.in. następujące dane, w ślad za instrukcją, zawartą w gotowym formularzu:

• składniki majątku wraz z przybliżoną wartością przedmiotu i miejscem jego przechowywania tj. np. aktualnie posiadaną kwotę pieniędzy, informacje o posiadanym samochodzie,
• informacje o środkach pieniężnych zgromadzonych przez dłużnika na rachunkach bankowych,
• wierzytelności – innymi słowy listę długów,
• informacje o osiągniętych przychodach w ciągu ostatnich 6 miesięcy,
• informacje o kosztach utrzymania siebie i osób pozostających na utrzymaniu dłużnika w ciągu ostatnich 6 miesięcy,
• informacje o dokonanych przez dłużnika w ciągu ostatnich 12 miesięcy czynnościach prawnych, których przedmiotem były nieruchomości, akcje lub udziały w spółkach np. o zawartej umowie sprzedaży mieszkania lub domu,
• informacje o dokonanych przez dłużnika w ciągu ostatnich 12 miesięcy czynnościach prawnych (np. o zawartych umowach), których przedmiotem były ruchomości, wierzytelności lub inne prawa o wartości przekraczającej 10 000 zł – np. o zawarciu umowy sprzedaży samochodu o wartości 11 000 zł.

Ponadto do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające okoliczności, na które powołujemy się w jego treści – mowa tu o posiadanych przez dłużnika umowach pożyczki, niezapłaconych rachunkach czy fakturach. Wszystkie te dokumenty należy wymienić we wniosku i dołączyć do niego co najmniej w formie kopii. Wniosek można sporządzić i złożyć do Sądu samodzielnie lub korzystając z pomocy profesjonalnego pełnomocnika.

Jeśli potrzebujesz porady prawnej w sprawie przygotowania wniosku o ogłoszenie upadłości, skontaktuj się z nami telefonicznie pod numerem 32 7538230 lub wyślij e-mail na adres kancelariamosor@gmail.com. Możesz również napisać do nas korzystając z formularza w zakładce „kontakt”.

Z następnego artykułu dowiesz się jak przebiega procedura upadłości konsumenckiej oraz jakie organy i podmioty biorą w niej udział. Więcej informacji już wkrótce!

W dniu 6 września 2019 roku Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 30 sierpnia 2019 roku o zmianie ustawy – prawo upadłościowe oraz niektórych innych ustaw. Większość przepisów nowelizacji wejdzie w życie z dniem 24 marca 2020 roku, w tym przepisy dotyczące postępowania upadłościowego wobec osób fizycznych.

Jakie istotne zmiany czekają w 2020 roku osoby fizyczne, które zamierzają złożyć do sądu wniosek o ogłoszenie upadłości?

Continue…